Auteur:
De dag beginnen met een uitgebreid kerstonbijt, heerlijk lunchen met de schoonfamilie en afsluiten met een volledig drie-gangen kerstmenu. Voor veel mensen is eten een belangrijk onderdeel van de kerstdagen. Maar, met al dat heerlijke eten komen vaak ook buikklachten. De kans is namelijk groot dat je wel eens last hebt gehad van een opgeblazen buik. Een vervelende kwaal, die flink roet in het eten kan gooien tijdens de feestdagen. Gelukkig zijn er een aantal dingen die je kunt doen om een opgeblazen gevoel zoveel mogelijk te voorkomen. Samen met maag-darm-leverarts Maurice Russel bespreken we de oorzaak van een opgeblazen buik tijdens kerst en tips om dit te voorkomen.
Wat is een opgeblazen buik?
Bij een opgeblazen buik is het maag-darmkanaal letterlijk een beetje opgezwollen. Er zit te veel gas in het maagdarmstelsel waardoor je last krijgt van een opgeblazen gevoel. Vaak is voeding hier een belangrijke oorzaak van. MDL-arts Maurice Russel legt uit hoe dit komt. “Suikers zijn kleine moleculen die soms slecht of niet worden opgenomen in de darmen. In de dunne darm worden suikers namelijk onvoldoende afgebroken waardoor ze in de dikke darm terecht komen. De darmflora bacteriën in de dikke darm gebruiken deze suikers vervolgens als voeding. Ze produceren daarbij onder andere gassen. Op zich is dat geen probleem, maar wanneer je heel veel van deze suikermoleculen eet dan kan je daar klachten van krijgen zoals winderigheid, een opgeblazen gevoel, opgezette buik en boeren.”
Een opgeblazen buik met kerst
Een opgeblazen gevoel wil je dus het liefst voorkomen, zeker tijdens de kerstdagen. Helaas is het een kwaal die juist tijdens de feestdagen veel voorkomt, maar hoe kan dat? “Veel mensen eten rond de feestdagen anders dan ze gewend zijn. We consumeren met name veel suikers en weinig vezels,” vertelt Maurice. Toch is al dat zoete eten niet de enige oorzaak. “Denk behalve aan voeding met veel suikers ook aan alcohol. Twee glazen wijn bevatten meer suikers dan de maximale hoeveelheid die goed is voor een volwassene. Bovendien helpt vet eten (die heerlijke roomboter) en het eten van grotere hoeveelheden bij het kerstdiner, naast al die lekkere kerstkransjes, vaak ook niet mee,” aldus Maurice.
Een prikkelbare darm
Naast bovenstaande oorzaken zijn er nog een aantal andere voedingsmiddelen die de kans op een opgeblazen buik vergroten. “Knoflook, ui, koolsoorten en zuivelproducten kunnen voor gasvorming in de darmen zorgen en als je hier gevoelig voor bent zelfs buikklachten veroorzaken. Ook koolzuurhoudende dranken kunnen meer last geven door de lucht die je hiermee binnenkrijgt,” vult Maurice aan. Zeker wanneer je last hebt van een prikkelbare darm moet je alert zijn. Wanneer je last hebt van het prikkelbare darm syndroom (PDS) is je darm overgevoelig en kunnen deze voedingsmiddelen een extra trigger zijn voor een opgeblazen gevoel en buikklachten. Meer over PDS en voeding vind je op deze pagina van het Voedingscentrum.
“Probeer dit jaar voor een gevarieerd kerstdiner te gaan, drink voldoende water tussendoor en probeer niet de hele dag op de bank te blijven zitten.”
Moet de roomboter dan overgeslagen worden?
Natuurlijk is het niet nodig om al het lekkere eten te laten staan. Het is belangrijk om met mate te genieten en te zorgen voor een soepele spijsvertering. “Voldoende water drinken is, naast vezelrijk eten en voldoende lichamelijke beweging, heel belangrijk voor een soepele spijsvertering. Bovendien verbeteren vezels, zoals die in groenten en fruit, de beweeglijkheid van de darmen. Dit vermindert vaak de klachten bij een opgeblazen buik.” Probeer dit jaar dus voor een gevarieerd kerstdiner te gaan, drink voldoende water tussendoor en probeer niet de hele dag op de bank te blijven zitten. Zo kun je bijvoorbeeld samen met de familie een mooie boswandeling maken of dansen op alle foute kerstnummers.
Kerststress
Zo’n boswandeling zorgt niet alleen voor een soepele spijsvertering. Het helpt ook voor de nodige ontspanning tijdens alle drukte en verplichtingen. Heel belangrijk, want volgens Maurice is er naast voeding nog een andere boosdoener die tijdens de feestdagen voor een opgeblazen buik kan zorgen. “Met alle verplichtingen tijdens de feestdagen (weer naar de schoonouders…) ervaren sommige mensen ook meer stress. De darmfunctie en het brein zijn sterk met elkaar verbonden. Met stress in het hoofd zien we daarom ook vaak stress in de buik.” Omdat stress de buikklachten kan verergeren is het belangrijk om het hoofd koel te houden tijden de kerstdagen.
Toch een opgeblazen gevoel met kerst…
Het bekende spreekwoord luidt; voorkomen is beter dan genezen. Toch kan het zomaar gebeuren dat je door alle gezelligheid en verplichtingen vergeet een wandelingetje te maken of voor dat extra glas wijn koos in plaats van een glas water. Wanneer je in dat geval toch last hebt van een opgeblazen gevoel, zijn er gelukkig wat tips die helpen om er na de feestdagen weer vanaf te komen. “Probeer weer een beetje in je normale ritme te komen. Eet gezond en let hierbij op vet en suikers. Ga daarnaast lekker wandelen of sporten en zorg ook nu dat je voldoende water drinkt,” aldus Maurice Russel.
Slot
Een opgeblazen buik met de feestdagen is een vervelend, maar vaak onschuldig probleem. Gelukkig zijn er een aantal dingen die je zelf kunt doen om dit opgeblazen gevoel zoveel mogelijk te voorkomen. Een soepele spijsvertering is hierbij essentieel. Meer over spijsvertering lees je op de maag lever darm stichting. Wanneer je echter vaak last hebt van buikklachten of een opgeblazen gevoel, kan er meer aan de hand zijn en kun je deze buikklachten het beste met je (huis)arts bespreken.