Clusterhoofdpijn is een aandoening en onderdeel van het specialisme neurologie

Wat is clusterhoofdpijn?

Clusterhoofdpijn is een vorm van extreme hoofdpijn. De aanvallen komen voor in bepaalde periodes, oftewel ‘clusters’. Clusterhoofdpijn heeft een enorme impact op het leven van de patiënt en de omgeving. De aandoening wordt ook wel ‘suicide headache’ (zelfmoordhoofdpijn) genoemd, vanwege de bijna ondraaglijke pijn. 

De aandoening is relatief zeldzaam: ongeveer 17.000 mensen in Nederland leiden aan de ziekte. Het komt meer voor bij mannen dan bij vrouwen. Meestal treden de eerste aanvallen van clusterhoofdpijn op bij mensen tussen de 20 en de 40 jaar, maar na de 60 jaar komt ook voor. Kinderen kunnen ook al clusterhoofdpijn hebben. 

Soorten clusterhoofdpijn

Clusterhoofdpijn is er in twee vormen:

  • episodische clusterhoofdpijn
  • chronische clusterhoofdpijn

Bij episodische clusterhoofdpijn komt de hoofdpijn in periode van weken tot maanden (clusters). Daarna verdwijnen ze weer. Patiënten met chronische clusterhoofdpijn hebben geen rustperiodes. Zij kunnen het hele jaar door last hebben van aanvallen.

Symptomen

Clusterhoofdpijn kenmerkt zich door een heftige, snijdende of borende pijn aan één kant van het hoofd, rond het oog of de slaap. De ziekte is aanvalsgewijs en de pijn komt vrij plotseling (vaak ’s nachts). Vaak begint de pijn aan één kant van het hoofd, rondom de slaap.

Aanvallen kunnen om de dag tot zelfs acht keer per dag voorkomen. Gemiddeld duurt een aanval tussen de vijftien minuten en drie uur. Dit kan zich tot acht keer per 24 uur herhalen. Ook hebben patiënten vaak last van: 

  • een rusteloos gevoel en de drang om te bewegen
  • een zwetend voorhoofd of gelaat aan de kant van de hoofdpijn 
  • een tranend, rood of opgezwollen oog aan de kant van de hoofdpijn 
  • een hangend ooglid of vernauwde pupil aan de kant van de hoofdpijn  
  • een verstopte neus of loopneus aan de kant van de hoofdpijn

Oorzaken

Er is nog geen duidelijke oorzaak van clusterhoofdpijn bekend. Er zijn recente studies die aanwijzen dat het te maken heeft met de hypothalamus. Dit is het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor onze biologische klok en het zou kunnen verklaren waarom de hoofdpijnaanvallen meestal rond dezelfde tijdstippen voorkomen.

Er zijn factoren die mogelijk aanvallen kunnen uitlokken. Denk hierbij aan:

  • Alcohol
  • Kou
  • Smaakversterkers
  • Bloedvatverwijdende medicijnen
  • Weinig zuurstof

Voeding lijkt meestal geen uitlokker te zijn.

Behandelingen

Clusterhoofdpijn komt niet erg vaak voor waardoor deze ziekte ook niet erg bekend is. Vaak wordt het aangezien voor migraine of aangezichtspijn, waardoor het erg lang duurt voordat de juiste diagnose wordt gesteld.  

Bij DC Klinieken werken specialisten die goed weten wat clusterhoofdpijn is. Helaas is clusterhoofdpijn niet te genezen, maar wel goed te behandelen met medicatie. Bijvoorbeeld aanvalsmedicatie voor acute behandeling en preventiemedicatie ter voorkoming/vermindering van de aanvallen. Vaak gaat dit samen met een aanvullende behandeling gericht op ontspanning.


Hoofdpijncentrum

Het hoofdpijncentrum is een gespecialiseerde afdeling of poli die patiënten met (vaak ernstige) hoofdpijnklachten behandelt. DC Klinieken heeft in totaal 10 hoofdpijncentra, waarvan 9 erkend door de VNHC. In onze hoofdpijncentra werken neurologen samen met anesthesiologen-pijnartsen en hoofdpijnverpleegkundigen.

Lees verder

Aanvalsmedicatie

Aanvalsmedicatie wordt gebruikt om de ernst van hoofdpijn te verminderen. Deze medicatie wordt gebruikt bij migraine of clusterhoofdpijn en wordt pas ingezet als andere pijnstillers (paracetamol of ibuprofen) niet voldoende werken.

Lees verder

Preventiemedicatie

Preventiemedicatie wordt ingezet om het aantal, de ernst en de duur van migraineaanvallen te verminderen. We kijken samen met u naar welke combinatie van behandelingen of medicatie het beste resultaat geeft.

Lees verder